Żadna poduszka – puchowa, piankowa czy bambusowa nie zapewni Ci tak spokojnego snu w kryzysie jak poduszka finansowa.
Czym jest poduszka finansowa?
W dużym uproszczeniu poduszka finansowa jest zwykle rozumiana jako zgromadzone środki pieniężne, dzięki którym tracąc dochód możemy „przeżyć” określony czas. Poduszka finansowa powinna być szyta na miarę, czyli jej wysokość dopasowujemy do siebie indywidualnie. Standardowo „odkłada się” sumę kilkukrotnych naszych średnich, comiesięcznych wydatków.
Zwykle wysokość tej kwoty powinna nam pozwolić, aby móc korzystać z niej nie mając stałych dochodów przez okres:
- 3 miesiące (minimalnie)
- 6 miesięcy (optymalnie)
- 12 miesięcy i powyżej (idealnie)
Jednak to nie wszystko na co składa się poduszka finansowa. Bo co w momencie niestandardowych wydatków, które nastąpią co jakiś czas nawet jeśli nie stracimy dochodu? Przecież jeśli będziemy stale zmniejszać nasza poduszkę, wtedy, gdy przydarzą się nam nieprzewidziane wydatki to ciężko będzie ją zbudować.
Dlatego wnikając głębiej w pojęcie poduszki finansowej całościowo powinna się ona składać z trzech elementów. Lub jeśli ktoś woli – można to nazwać jako trzy odrębne poduszki:
- Fundusz awaryjny
- Fundusz wydatków nieregularnych
- Fundusz bezpieczeństwa
Fundusz awaryjny
Chroni nas przed niespodziewanymi wydatkami. Mogą to być zdarzenia losowe typu zepsute ogrzewanie w domu, awaria samochodu lub nieplanowana wizyta u stomatologa. Nagłe koszty, które zwykle nie mogą czekać.
Fundusz wydatków nieregularnych
Tutaj już nie ma niespodzianek. Fundusz ten ma za zadanie finansować przewidziane wydatki występujące cyklicznie jak na przykład składka OC, podatek od nieruchomości czy ubezpieczenie dzieci na nowy rok szkolny.
Przewidzianymi wydatkami cyklicznymi są też wyjazdy wypoczynkowe, prezenty dla bliskich na urodziny, święta, itp. Dlatego do tych okazji można wcześniej się przygotować finansowo.
Fundusz bezpieczeństwa
Czyli wspomniana wcześniej kwota wielokrotności miesięcznych kosztów zabezpieczająca nas przed nagłą utratą płynności finansowej. Fundusz bezpieczeństwa chroni nas nie tylko w przypadku utraty czy zmiany pracy. Może być wsparciem również na wypadek choroby i związanych z tym kosztów leczenia.
Poduszka finansowa w życiu prywatnym i biznesie
Jeśli pracujesz na etacie wystarczy, że zbudujesz poduszkę finansową która zagwarantuje pokrycie wszystkich kosztów bez obniżania przy tym standardu obecnego życia.
Natomiast jeśli prowadzisz własny biznes warto zapewnić sobie dodatkowy „zapas gotówki”, który umożliwi finansowanie kosztów stałych dotyczących działalności. Przyda się, w razie gdyby firma nie generowała zysków przez jakiś czas.
I to nie jest rekomendowane wyłącznie dla przedsiębiorców w pierwszym, niepewnym okresie prowadzenia biznesu. Ograniczenia spowodowane przez koronawirus pokazały, że nawet doświadczone i dochodowe biznesy mogą być w nie lada tarapatach. I to z przyczyn niezależnych od działań przedsiębiorcy.
Wpływ poduszki finansowej na życiowe decyzje i zachowanie
Bez wątpienia posiadanie poduszki finansowej poprawia samopoczucie psychiczne. Korzyści z tym związane można mnożyć. Jest jednak kilka kluczowych powodów dotyczących sfery psychicznej dla których warto budować poduszkę finansową.
Większa pewność siebie i asertywność w pracy lub własnym biznesie
Jeśli ewentualna utrata pracy nie spowoduje sporych problemów finansowych zachowujemy się w pracy odważniej. Nie damy się nękać przez szefa czy współpracowników i mamy bardziej asertywne podejście do relacji, zwłaszcza z kadrą zarządzającą.
Wymagamy od innych szacunku i doceniania siebie i swojej pracy. I to siłą rzeczy działa na naszą korzyść i w drugą stronę. Po prostu jesteśmy pewniejsi w pracy. Mamy większą szansę na awans a dzięki temu wyższe dochody i w rezultacie większe oszczędności.
Natomiast jeżeli nie mamy żadnych oszczędności, a widmo straty dochodu z tytułu pracy etatowej spowodowałoby problemy z płatnościami rat kredytu hipotecznego, utrzymaniem rodziny i mogłoby nas przybliżyć do egzekucji komorniczej to nasze zachowanie w pracy jest już zupełnie inne.
Boimy się przeciwstawić, przymykamy oczy na wiele kwestii, które powinniśmy poruszyć. Godzimy się na zbyt wiele i ogólnie „zaciskamy zęby”, żeby tylko utrzymać posadę. Takie zachowanie sprowadza nas do roli ofiary i paradoksalnie przybliża nas do utraty pracy a oddala szanse na awans.
Również prowadząc własny biznes i mając stworzone zabezpieczenie w postaci poduszki finansowej (najlepiej oddzielnie prywatnej i firmowej) zachowujemy się bardziej asertywnie. Czy to chodzi o relację z klientami czy kontrahentami.
Niestety nie mając odłożonych żadnych środków godzimy się na współpracę z osobami czy firmami, z którymi ciężko nam się porozumieć. Albo po prostu ogólna atmosfera pracy pozostawia wiele do życzenia.
Jeśli jesteśmy „pod ścianą”, bo nie mamy żadnych oszczędności jesteśmy również skłonni do brania udziału w każdym projekcie. Wystarczy, że generuje nam dochód, niezależnie czy lubimy sam projekt lub współpracujących w nim z nami osób.
Odważniejsze życiowe wybory
Także z podejmowaniem ważnych decyzji jest trudniej, jeśli nie mamy odłożonej pokaźniejszej sumy w poczet poduszki finansowej. I tyczy się to wielu dziedzin życia, nie tylko przy postanowieniu zmiany pracy czy przeprowadzce.
Również ewentualny rozwód czy rozstanie z partnerem życiowym, z którym nie chcemy już kontynuować związku wstrzymujemy przez obawy o utrzymanie się w początkowym okresie.
Do tego często dochodzą wspólne zobowiązania finansowe czy posiadanie dzieci. Wtedy niestabilna sytuacja materialna i brak zabezpieczenia może nie pozwolić nam na podjęcie kroków, jakie chcielibyśmy poczynić.
Poczucie bycia bogatszym i zaradniejszym życiowo
Nic tak nie podnosi samooceny jak myślenie o sobie, że mamy kontrolę nad swoim życiem, w co wliczają się również finanse osobiste. Solidne zaplecze jakim może być poduszka buduje poczucie sprawczości i zaradności.
Czujemy się bogatsi, bo nagłe zdarzenia nie spowodują naszego bankructwa. Jesteśmy przygotowani na zdarzenia losowe, które spokojniej przyjmujemy mając odłożoną poduszkę.
Poduszka finansowa w kryzysie
To, że co jakiś czas nastąpi kryzys w życiu jest bardziej niż pewne. Może być to kryzys ogólny, czyli lokalny, krajowy, globalny czy branżowy lub po prostu nasz osobisty. Pytanie, czy jest się na to gotowym? Jeśli nie mamy żadnych oszczędności, a tym bardziej jeśli jesteśmy zadłużeni to nagła utrata dochodu może okazać się prawdziwym życiowym dramatem.
Pamiętajmy, że nadmierny i długotrwały stres jest jednym z najczęstszych przyczyn problemów ze zdrowiem i fizycznym i mentalnym. Warto sobie zaoszczędzić niepotrzebnych, ciężkich przeżyć i zawczasu zabezpieczyć się na nieprzewidziane sytuacje. Poduszka finansowa będzie idealnym rozwiązaniem dającym nam poczucie bezpieczeństwa na wypadek utraty lub zmniejszenia dochodu.
Jak zaplanować budowanie poduszki finansowej?
W pierwszej kolejności należy odłożyć fundusz awaryjny, następnie fundusz wydatków nieregularnych a na końcu budować fundusz bezpieczeństwa. Aby łatwiej uzbierać wymienione mniejsze poduszki finansowe, przeczytaj artykuł “Jak mieć więcej pieniędzy“.
Ze względów psychologicznych lepiej zacząć od zaplanowania jako celu 3-miesięcznej poduszki finansowej. Dopiero w kolejnym kroku podnosić poprzeczkę. Dlaczego? Ponieważ nastawiając się od razu na odłożenie sumy rocznych wydatków może być na tyle przerażające, że wyda się wręcz niemożliwe do wykonania. Tym samym możemy stracić motywację nawet do rozpoczęcia tego procesu, myśląc, że w przecież i tak nie damy rady odłożyć takiej kwoty.
Ile tak naprawdę powinniśmy odłożyć na poczet poduszki? – Poduszka finansowa w liczbach
Jeśli chodzi o fundusz awaryjny to absolutnym minimum będzie 1000 zł, a najlepiej jeśli będziemy zmierzać do kwoty 2000 zł. Wysokość optymalnego funduszu awaryjnego jest uwarunkowana od aktualnego standardu na jakim żyjemy. Od tego zależą również nieprzewidziane koszty jakie możemy ponieść.
Przykładowo jeśli mamy samochód z wyższej półki cenowej to w przypadku jego awarii ewentualna naprawa prawdopodobnie będzie będzie więcej kosztować niż jeśli mamy jedno z „tańszych aut”. Jeżeli nie mamy w ogóle samochodu to oczywiście kwota przeznaczona na fundusz awaryjny może wynieść bliżej 1000 zł.
Z kolei fundusz wydatków nieregularnych powinniśmy obliczyć dodając do siebie poszczególne roczne wydatki cykliczne. Takie jak na przykład składki ubezpieczeniowe, wyjazdy wypoczynkowe a nawet prezenty na urodziny czy święta.
No i fundusz bezpieczeństwa – tutaj należy zliczyć początkowo 3 miesięczne koszty utrzymania.
Po dodaniu wszystkiego do siebie można sumę podzielić przez 12 miesięcy i w ten sposób wyjdzie nam kwota, jaką powinniśmy odłożyć aby zbudować poduszkę finansową w ciągu roku.
Czyli na przykładzie singla bez auta: fundusz awaryjny 1000 + fundusz wydatków nieregularnych 2000 + fundusz bezpieczeństwa na 3 miesiące 6000 = 9000/12 = 750 zł miesięcznie.
Jeśli ta kwota jest zbyt wysoka, bo bieżące koszty życia nie pozwalają na jej odłożenie to można obliczyć to w inny sposób. A mianowicie wyliczoną kwotę, jaką potrzebujemy na poczet poduszki należy podzielić przez kwotę jaką możemy miesięcznie zaoszczędzić. Wtedy będziemy wiedzieć ile czasu zajmie nam budowanie poduszki finansowej.
Czyli jeśli jesteśmy w stanie odłożyć miesięcznie 500 zł a finalnie mamy uzbierać 9000 to potrzebujemy na to 18 miesięcy, czyli półtora roku (9000/500 = 18).
Podsumowanie – co daje poduszka finansowa w kryzysie?
Tak na prawdę poniekąd wszystkie wyzwania i problemy z jakimi się na co dzień spotykamy pośrednio wiążą się z finansami.
Zdrowie i nasze i bliskich może zależeć od oszczędności. Przykładowo może się okazać, że musimy sfinansować ze środków prywatnych zabieg lekarski, ponieważ okres oczekiwania w kolejce NFZ byłby niebezpiecznie zbyt długi.
Nierzadko relacje w związku czy rodzinie psują się wraz z pogorszeniem sytuacji materialnej. Aby zaoszczędzić sobie stresu, frustracji i wzajemnego obwiniania o zaistniałe okoliczności, warto zabezpieczyć się na różne zdarzenia.
Odłożona poduszka finansowa daje poczucie bezpieczeństwa, mamy dzięki temu mniej zmartwień, stresu i ogólnie zmieniamy podejście. Czujemy się bogatszymi.
W momencie zmiany pracy mamy komfort pozwolenia sobie na odrzucenie ofert, które nie spełniają w pełni naszych oczekiwań. Nawet samo szukanie pracy, zachowanie pewności siebie oraz negocjowanie warunków na rozmowach kwalifikacyjnych wygląda zupełnie inaczej. Nie jesteśmy wtedy „desperatami”, którzy wezmą każdą pracę. Mamy swoje oczekiwania względem pracodawcy i wiemy czego chcemy. To nabija nam punkty u rekruterów i zwiększa szansę na lepszą pracę i płacę.
W budowaniu poduszki finansowej bardzo ważna jest konsekwencja. Dostosowujemy swoje oczekiwania względem jej wysokości do naszych możliwości i każdego miesiąca wytrwale trzymamy się swojego postanowienia. W rezultacie będziemy spać spokojnie nie martwiąc się o nieprzewidziane wydatki lub utratę aktualnego dochodu. Warto wprowadzić proste zmiany w wydatkach, aby móc więcej zaoszczędzić na poczet poduszki finansowej.
A Ty masz już odłożoną poduszkę finansową czy jesteś jeszcze na etapie jej budowania?
